"Η χειμαζόμενη φαντασία των ημερών μας..." του Γιώργου Η. Παγωνάκη


Κι αν ακόμη υπάρχουν πράγματα πέραν της φαντασίας μας είναι γιατί η ζωή και η φαντασία που αυτή θέλγει παραμένει ανεξερεύνητη στο όλον της και διασκεδάζει με τις πτυχές που αποκαλύπτει ενίοτε και καθημερινά, δημιουργώντας εφευρέτες και πνευματώδεις επιστημονικότητες προκειμένου να ησυχάσει παροντικά τους ανήσυχους τω πνεύματι. Ανεξάντλητη το ίδιο, η ζωή και η φαντασία της, μέσα στο πέρασμα των αλλοτινών φαντασμάτων και των τωρινών ζόμπι της κάθε ημέρας αυτής της γήινης πραγματικότητας. Μιας πραγματικότητας, η οποία βρίθει απολαύσεων ευκαιριακών και επίπλαστων αναγκαιοτήτων γύρω τους. Σε αυτήν, με τη φαντασμένη της απόπειρα να διασωθεί φαντασιακά το ΕΙΝΑΙ της μέσα από τα ανιαρά της μικροσκόπια ζωής έχει μάθει να ζει και να απολαμβάνει τους μύθους και τα παραμύθια του ο σύγχρονος άνθρωπος της ταχύτατης ονείρωξης (από την αργόσυρτη επαφή της επικοινωνίας) και της νοητικής βραδύτητας (εξαιτίας του 24ωρου βομβαρδισμού πληροφοριών). 

Ένα μοντέλο ανθρώπου που χαριεντίζεται αυτοσαρκαζόμενος τη ματαιότητα των πάντων μιας και σκέφτεται μεγαλεπίβολα απαισιόδοξα, τιμώντας τους παρελθοντικούς αισιόδοξους φορείς της μιζέριας του και καταδικάζοντας τους αμφισβητούντες την ακεραιότητά του επί παντός επιστητού. Όσο κι αν η ΙΣΤΟΡΙΑ διασκεδάζει διαψεύδοντάς τον και αυτός με τη σειρά του αφορίζει τα δεδομένα της ως προϊόντα κατευθυνόμενης χειραγώγησης...Φεύ!

Είναι αυτός που χαρακτηρίζεται από ευαισθησίες οικολογικές σε σημείο να χτίζει στα δάση για να επιβεβαιώνει την αγάπη του για το περιβάλλον (το οποίο μισεί), να έρπεται στις κατακόμβες των ορυχείων ξεσκίζοντας τα σωθικά του κόσμου (που θέλει να προστατεύσει), να φιλοξενεί κατοικίδια για να συμπληρώνει το κενό που αφήνουν οι ανωμαλίες του περί συμβίωσης (και που εν συνεχεία αντανακλώνται στα αδέσποτα), να ρουφιανεύει τους λογής αντιφρονούντες (που χρειάζεται για να ασκεί την προδοτική του δυναμική) και να γεννοβολάει εργάτες (προκειμένου να διασωθεί το στίγμα του) αυτός ο ανιαρός και βρώμικος πρόστυχος των ημερών μας...

Αυτού του τύπου τη φαντασιακή ορμή ονειρεύεται να αντιπαρέλθει πολιτικά και πολιτειακά η εξουσιαστική φαντασία των ημερών μας. Η οικονομική πλευρά της επικαιρότητας ανήκει στους τεχνοκρατούντες τα θεωρήματα και τις δεσμεύσεις των επιβαρυντικών υπολογισμών τους. Το κέρδος είναι ιδιωτικό και το βάρος δημόσιο...Ανέκαθεν κάποιες προτάσεις έκαναν μεγαλύτερη θράυση στη ραχοκοκαλιά της κοινωνίας απ’ ό,τι τα χτυπήματα μίσους της εξουσίας στα μέλη του όποιου (εκάστοτε) κινήματος. 
Οι αντίπαλες πλευρές γνωρίζονται μιας και υπάρχουν αμφότερες εις βάρος των ιδίων, οι παράπλευρες απώλειες είναι αυτές που κάθε φορά υπερθεματίζουν την όποια σύγκρουση. Από τα γυναικόπαιδα τα στοιβαγμένα στις αποθήκες ασύλου και τα αλμυρά αμπάρια της μετανάστευσης, στις υπερήλικες προσπάθειες να διασπαστούν οι αστυνομικοί κλοιοί και να φτάσουν οι συνταξιούχοι στις συντάξεις τους. Αυτές οι παράπλευρες πραγματικότητες της σύγχρονης σύγκρουσης αναδεικνύονται, κάθε φορά από την ειλικρίνεια της ευαισθησίας, σε πρωταγωνιστές των βίαιων αλλαγών εις βάρος των και εν αγνοία των. Η εξουσιαζόμενη φαντασία από τη διαχείριση των ελίτ κατασκευάζει αυτούς τους θύλακες ωσάν αντιπαλότητες που διατηρούν τη συγκρουσιακή δομή της “φυσικής” δράσης και αντίδρασης. Και δικαιολογείται φυσιολογικά ως επιστημονική αυταπόδειξη της απότοκου της ύπαρξης: βία-αντιβία, δράση-αντίδραση, καταλληλότητα-ανίσχυροι οργανισμοί.

Αντιλαμβάνεται κανείς πως τα συμφραζόμενα της αντιληπτής ζωής του καθημερινού βίου ολοκληρώνονται σε μία απλουστευμένη μετάφραση της πραγματικότητας: «Ζεις εργαζόμενος επιβιώνοντας αναμεταξύ διαφορετικοτήτων που συγκλίνουν στη συμβατότητα της πεπατημένης καθημερινότητας του άλγους για μία αξιοπρεπή ύπαρξη». Έτσι μπορεί να λέγεται ελαφρώς, μα επιβεβαιώνεται βαρύτερα κάθε στιγμή αναζήτησης χρηματικής ευτυχίας και (καταναλω)κοινωνικής ανάσας. Η φαντασία σε αυτά είναι προσδιορίσιμη, οπότε παύει η δυναμική της, γιατί καθορίζεται, δίχως να αφήνονται ενδεχόμενα στην έκπληξη και τον ενθουσιασμό, καθώς η κατεκτημένη γνώση δεν γοητεύει, τουναντίον ισχυροποιεί τις όποιες δεδομένες στιγμές και διάρκειες. Αυτή η κακόγουστη και  καλουπωμένη φαντασία απλώς διασκεδάζει εντυπώσεις απομακρύνοντας την περιέργεια για τη φαντασιακή θέσμιση της κοινωνίας και των θαυμάτων που δύναται να παράξει. 

Πέραν όμως των εξαιρέσεων που αλατοπιπερώνουν τα κοινωνικά δεδομένα, η συμβατική αντίληψη περί βίου όσο ευκαιριακά και έκτακτα καρυκεύματα κι αν δεχτεί επί της ουσίας δεν αλλάζει καταλυτικά, γιατί οι αλλαγές, εν προκειμένω, προκαλούν αναμοχλεύοντας φόβους και ανασφάλεια για ό,τι μέλλεται ως προϊόν αλλαγής. Να πάλι γιατί η κατοχυρωμένη γνώση δεν δύναται να προσφέρει εκπλήξεις παρά μονάχα εγγυήσεις στα προκαθορισμένα καλούπια βίου και αυτό γιατί κατοχυρώνοντας ία περιορισμένη ευρύτητα γνώσης καταντάει κανείς υπερφύαλα συντηρητικός και προσδιορίσιμος. Κι ως εκ τούτου, οι όποιες απόπειρες της φαντασίας να ενσταλλάξει με την ποικιλία της πάνω του σκοντάφτει στους τοίχους της αδιάλλακτης εμμονής στα κατοχυρωμένα.

Πόσο φοβερό ακούγεται όμως κάποιος να συναντάει δυσκολίες στο να φανταστεί πέραν των όσων γνωρίζει και μακρυά από όσα χαρακτηρίζεται! Πόσο επικίνδυνος είναι αυτός που εχθρεύεται τις φαντασίες στις οποίες επιθυμεί να κολυμπήσει το ΓΙΓΝΕΣΘΑΙ του; Αρκετά ώστε να αντιπαλεύεται ό,τι διαφορετικό και ξένο του κεκτημένου του ΕΙΝΑΙ...

Αυτός ο τύπος ανθρώπου είναι που κυριαρχεί στις ημέρες μας: Πλάνητας και ανέστιος αναμεταξύ των οάσεων που δημιουργούν οι παραισθήσεις του άνυδρου βίου του. Αντιαισθητικός ζωγράφος που επιδιώκει να αναδειχθεί (καινοτομώντας) σε καλλιτέχνη χρωματίζοντας μαύρο το ουράνιο τόξο. Άχρωμος φωνητικά τραγουδιστής που τσιρίζει θέλοντας να αγγίξει κορώνες χροιάς και μουσικότητας μπροστά από τον χρυσοποίκιλτο καθρέφτη του. Αδέξιος μα πειθήνιος χειρωνάκτης...

Είναι ο ίδιος που αυτοχαρακτηρίζεται ανεξάρτητος και ελεύθερος τη βούληση άπαξ και λειτουργεί εντός των προκαθορισμένων επιταγών της αγοραζωής. Πρόωρα γηρασμένος και ταχύτατα ηλικιωμένος έχοντας απεμπολήσει από τους ορίζοντές του κάθε ίχνος παλιμπαιδισμού και ενθουσιώδους πλησμονής για θαυμασμό και εκπλήξεις. Α-φάνταστα πληκτικός στις εναλλαγές της καθημερινότητάς του και ευφάνταστα πεζός στις επιλογές των επιθυμητών ονειρώξεών του. Δεν είναι μόνος και επουδενί δεν αποτελούν, σαν του λόγου του όμοιοι, μειοψηφία μιας και η μαζικότητα που χαρακτηρίζει το συνάφι τους είναι το ισχυρότερο όπλο τους για να διατηρούνται σε αριθμητική υπεροχή μαστίζοντας με τις επιλογές τους το αύριο καθενός διαφορετικού συνανθρώπου των.    
     
Η κιναισθησία της σύγχρονης κοινωνίας είναι μονότονη και αγγίζει τα επίπεδα των αντανακλαστικών. Η κίνηση ως απόδειξη της παραγωγής στιγμών και καταστάσεων δεν διακατέχεται από συναίσθημα αλλά από την επιβεβλημένη αναισθησία που ως αναγκαιότητα χαρακτηρίζει τις σύγχρονες κοινωνικές ταχύτητες. Έτσι λοιπον η φαντασία στις ημέρες μας προσφέρεται σε περίσια, κατασκευασμένη, εγκιβωτισμένη και κομμένη και ραμμένη στα μέτρα δεκάδων εκατομμυρίων πολιτών/υπηκόων αυτού του γήινου κόσμου. Αυτό λοιπόν δεν αποκαλείται φαντασία, εν αντιθέσει πρέπει να αποκαλείται διαφημιζόμενη φαντασία μιας και αγοράζεται ήδη κατασκευασμένη και συναρμολογημένη σαν καταναλωτικό προϊόν από μονάδες μαζικής παραγωγής. 
Κι εφόσον τα φανταστικά πράγματα διαφοροποιούνται μεμιάς μεταξύ τους, όπως η πολυάνθρωπη διαφορετικότητα που αντιπροσωπεύει εν γένει το ανθρώπινο είδος, οι τυποποιημένες εκδοχές μιας δωρεάν ή τζάμπα φαντασίας παραμένουν αναλώσιμες ευκαιρίες μίας αναπνοής και εκπνοής. Όσες περισσότερες μαζεύεις και συλλέγεις (εφόσον ζεις καταναλώνοντας) τόσο πιότερο νιώθεις “άλλος άνθρωπος” και κάθε φορά πιο “γεμάτος”...Να γιατί μιλάμε για τρύπες των νερών και φούσκες από κούφιο αέρα...Αντιθέτως, η φαντασία είναι πλέον γεμάτη από ενέργεια και ενδεχόμενα...!

Σίγουρα όμως θα βρεθεί και κάποια φωνή που θα θέλει να επιδείξει τον αντίλογο: 
- Τι είναι πιο παράλογο του δυσνόητου, μιας και το δυσνόητο ενέχει την απάντηση για το παράτερό του; Πώς και στις ημέρες μας το πρόβλημα της αντίληψης έχει καταστεί βίος προβληματικός για την πλέμπα και διαχειρίσσιμο από την εξουσία; Προφανώς η έλλειψη πεπαιδευμένου παρόντος από τα κενά και λάθη ή δυστροπίες ενός παρελθόντος που αν μη τι άλλο μας έχει κληροδοτήσει γενναιόδωρα επιζητώντας ματαιόπονα τα πλεονεκτήματα της εξέλιξης τού ΕΙΝΑΙ. 

- Όμως πως εξελίσσεται το ΕΙΝΑΙ αφής στιγμής κυριαρχεί ως έχει, κατεστημένο ως πρέπει να φαντάζει προκειμένου να δίνει χώρο στο διαρκές ΓΙΓΝΕΣΘΑΙ; θα σπεύσω να ανταπαντήσω...                   

Σχόλια